Ο δρόμος της ανυπακοής

Στάθης Κουβελάκης

Η τρόϊκα δεν είναι πλέον αήττητη. Και το πρώτο «όχι» ήρθε από αυτόν το μικρό λαό, στην εσχατιά της Ευρώπης, που έδειξε, για άλλη μια φορά μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία, πως ξέρει να αντιστέκεται. Αναμφίβολα, το «όχι» αυτό δεν είναι «καθαρό»: εκφράζει ένα ευρύτατο φάσμα κοινωνικών συμφερόντων, πολιτικών και γεωπολιτικών στοχεύσεων, ιδεολογιών. Δεν παύει να είναι όμως το ελάχιστο που μπορούσαν να κάνουν οι Κύπριοι μπροστά στην πρωτοφανή ωμότητα και τον κυνισμό των κυρίαρχων τάξεων της ΕΕ, με την πλήρη συνενοχή της ελληνικής, που για μια ακόμη φορά εγκατέλειψε στην τύχη του ένα νησί που τη στοιχειώνει ως εφιαλτική ενσάρκωση της κακής της συνείδησης. Το κυπριακό «όχι» αποτελεί τομή, συμβολική και όχι μόνο: η ευρωπαϊκή κρίση θα γνωρίσει μια αποφασιστική επιτάχυνση, τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό επίπεδο, με βασικά χαρακτηριστικά την όξυνση των αντιθέσεων στο εσωτερικό των κυρίαρχων δυνάμεων αλλά και την ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα, που κατάφερε να σφραγίσει τις τελευταίες εξελίξεις.

ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ;

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ*

Το ερώτημα ίσως φανεί περίεργο σε όσους τουλάχιστον δεν έχουν παρασυρθεί από την εικονική πραγματικότητα βελτίωσης των οικονομικών δεδομένων που προβάλλουν τα φερέφωνα της κυβέρνησης και των μνημονιακών δυνάμεων. Με τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο στις δημοσκοπήσεις, τις αντιθέσεις να οξύνονται στο εσωτερικό του κυβερνητικού στρατόπεδου, την πλήρη, ουσιαστικά, διάλυση του ΠΑΣΟΚ και τον κλονισμό που προκαλεί η υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, η προοπτική μιας αντιμνημονιακής κυβέρνησης με κορμό την σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση φαντάζει ως η λογική διάδοχη λύση στο καταρρέον πολιτικό σκηνικό. Οσοι κραδαίνουν, όπως ο κ. Ψυχάρης (βλ. Βήμα 22/11.2012), το «φάντασμα του 1958», όταν η δυναμική που έφερε την ΕΔΑ στη θέση που βρίσκεται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ εξανεμίστηκε στο διάστημα που ακολούθησε, δείχνουν απλά πόσο επιφανειακά έχουν καταλάβει τη σημερινή συγκυρία. Γιατί σήμερα η Αριστερά, και ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει απέναντί της ούτε έναν υπό ανασυγκρότηση δυναμικό κεντρώο σχηματισμό, ούτε την απαρχή του μεταπολεμικού «οικονομικού θαύματος», αλλά ένα διαλυμένο πολιτικό σύστημα και μια κατεστραμμένη από την μνημονιακή λεηλασία χώρα, δυό τάσεις που τροφοδοτούν φυσικά και την δική της δυναμικής. Και που είναι τουλάχιστον απίθανο να αντιστραφούν εντός του έτους όταν συνεχίζονται με αμείωτους, αν όχι εντεινόμενους, ρυθμούς η ύφεση, η ανεργία, η διάλυση των δημόσιων υπηρεσιών και η εξαθλίωση της κοινωνικής πλειοψηφίας. 

ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ*

Ο ηγεμόνας ήρθε λοιπόν, και απήλθε. Δεν είδε σχεδόν τίποτε ιδίοις όμμασι, εντός της προστατευμένης από ασφυκτικό αστυνομικό κλοιό περίμετρου στην οποία κινήθηκε τις λιγοστές ώρες της παραμονής του, ίσως μόνο τη φευγαλέα εικόνα ενός μπουκαλιού που εκτόξευσαν οι εργαζόμενοι του Ερρίκος Ντινάν. Ούτε είπε και τίποτε το συγκεκριμένο. Η παρουσία του όμως βαρυσήμαντη και το μήνυμα σαφές. Το ευρωπαϊκό κέντρο στηρίζει πολιτικά με όλο του το βάρος την σκιώδη μνημονιακή κυβέρνηση υπό έναν απαράβατο όρο: να εκτελεί υπάκουα κα μέχρι τέλους τις εντολές της τρόϊκας. Ταυτόχρονα όμως το γεγονός μιας τέτοιας επίσκεψης, η αναγκαιότητά της για αυτούς που τη σχεδίασαν και την υλοποίησαν, γνωρίζοντας εκ των προτέρων το επικοινωνιακό κόστος των εικόνων που θα αναμετέδιδαν τα διεθνή ΜΜΕ εκείνη την ημέρα, υποδηλώνει και κάτι περισσότερο: την συνειδητοποίηση ότι η ελληνική κατάσταση είναι κρίσιμη, δυνάμει εκρηκτική. Αρα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια να παραμείνει υπό έλεγχο.

ΟΙ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΟΥΝ ΓΙΑ ΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΖΩΗ*

1. Πού βαδίζει πλέον η οικονομία της χώρας; Θα παραμείνει στην ευρωζώνη;

Η απάντηση στην πρώτη ερώτησή σας είναι απόλυτα προφανής: στον όλεθρο. Αυτό που συμβαίνει στη χώρα είναι χωρίς προηγούμενο για οποιαδήποτε δυτικοευρωπαϊκή χώρα εκτός συνθηκών πολεμικής σύρραξης εδώ και πάνω από αιώνα. Θυμίζω ότι στη μεγάλη κρίση του Μεσοπόλεμου μόλις δύο χώρες, η Γερμανία και οι ΗΠΑ, είχαν συρρίκνωση άνω του 20% της οικονομίας τους, η Ελλάδα το έχει ήδη ξεπεράσει και δεν έχει πιάσει πάτο αν δεν ανατραπούν σύντομα οι ακολουθούμενες πολιτικές. Το νέο πακέτο περικοπών σε μια στιγμή που η ύφεση τρέχει με ρυθμούς 7% το χρόνο είναι καθαρή τρέλλα.

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ: Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ

-->

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ*

Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική Ευρώπη, ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς ενδέχεται να αποτελέσει την κύρια δύναμη ενός κυβερνητικού σχήματος. Τα βασικά δεδομένα που θα έχει να αντιμετωπίσει αυτή η αριστερή κυβέρνηση είναι κατά βάση γνωστά: μια καταρρέουσα οικονομία, μια τραυματισμένη κοινωνία και ένα κράτος σε κατάσταση διάλυσης κάτω από το διπλό βάρος των συνεπειών του Μνημονίου και της πολιτικής «καμμένης γης» που με ένα όλο και πιο συνειδητό τρόπο ακουλουθούν τμήματα του κρατικού μηχανισμού και, γενικότερα, του κυρίαρχου μπλοκ, ειδικότερα μετά τις εκλογές της 6ης Μαϊου. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί ένας ίσως ακόμη πιο καθοριστικός παράγοντας, δηλαδή ένα εχθρικό διεθνές περιβάλλον, που παίζει άμεσο και πρωταγωνιστικό ρόλο έχοντας, με το γνωστό καθεστώς της τροϊκανής κηδεμονίας, επιβάλλει το συνολικό, και άκρως περιοριστικό, πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης.

ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗ

-->

 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ*

Ερ. Πως βλέπεις το τοπίο που διαμορφώνεται εν όψει των εκλογών της 17 Ιούνη;

Σ.Κ. Η στιγμή που ζούμε είναι η συνέχιση του σεισμού της 6ης Μαϊου, με τη διαφορά ότι δεν πρόκειται για απλές μετασεισμικές δονήσεις αλλά μάλλον για προανάκρουσμα μεγαλύτερου σεισμού. Η εντεινόμενη πόλωση μεταξύ Συριζα και Μνημονιακού μπλοκ, με βασικό πόλο τη Δεξιά, είναι η λογική προέκταση της δυναμικής που αποτυπώθηκε στο αποτέλεσμα των εκλογών. Το πιο εντυπωσιακό ίσως στοιχείο, που δεν έχει τονιστεί επαρκώς πάρα κάποιες πολύ σοβαρές αναλύσεις όπως αυτές των Γιάννη Μαυρή και Χριστόφορου Βερναρδάκη, είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ανόδου του Σύριζα αλλά και αυτά των στρωμάτων και των κοινωνικών χώρων που αντιστέκονται σ'αυτήν την άνοδο της ριζοσπαστικής αριστεράς και που συσπειρώνονται σήμερα κυρίως στη ΝΔ.

ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΔΙΕΞΟΔΟΣ - Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ

Των ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ & ΚΩΣΤΑ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑ
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ*

«Η έξοδος της Ελλάδας από την ΟΝΕ, η σύγκρουση με την ΕΕ και η υιοθέτηση εκτεταμένου αντικαπιταλιστικού προγράμματος θα λειτουργήσει ως παράδειγμα για τους ευρωπαϊκούς λαούς... Η Ελλάδα μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς για τη δράση των άλλων ευρωπαϊκών λαών που δέχονται τεράστιες πιέσεις λόγω της κρίσης και επιζητούν μεγάλες αλλαγές, όπως δείχνουν οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία. Σε μια τέτοια προοπτική η Ευρώπη θα μπορέσει ίσως να μπει σε διαφορετική πορεία, προωθώντας τη διεθνιστική αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών λαών με πραγματικούς όρους και όχι με τη σημερινή υποκρισία που καλύπτει την ιμπεριαλιστική κυριαρχία. Θα πρόκειται για το πρώτο ουσιαστικό πλήγμα κατά του νεοφιλελευθερισμού και της χρηματιστικοποίησης που οδήγησαν στην τεράστια κρίση του 2007. Η ανατρεπτική αριστερά μπορεί όντως να κάνει την Ελλάδα να αλλάξει τον εαυτό της συμβάλλοντας σε ευρύτερες παγκόσμιες αλλαγές».

Ο Κώστας Λαπαβίτσας και ο Στάθης Κουβελάκης καταθέτουν 54 θέσεις - προτάσεις, χαράσσουν τους άξονες της Αριστερής Διεξόδου από την Κρίση, ενώ αναδεικνύουν την αναγκαιότητα μετωπικής συμμαχίας των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων με πυρήνα μια Αριστερά με ανατρεπτικό προσανατολισμό.

Οι θέσεις χωρίζονται σε τρία μέρη:

Γενικευμένη καπιταλιστική κρίση: Ευρώπη και Ελλάδα (θέσεις 1-17)
Κοινωνικές δυνάμεις και πολιτική εξουσία στην εποχή των μνημονίων (θέσεις 18-41)
Αριστερή πρόταση για επίλυση της κρίσης και κοινωνική αλλαγή (θέσεις 42-54)

ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟΣ ΑΝΑΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ !

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ*

Συνέντευξη στον 'Παρατηρητή' της Ίσκρα

Ας αρχίσουμε με μια προσωπική ερώτηση. Τα δύο τελευταία χρόνια έχεις επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας εναλλακτικής ατζέντας της Αριστεράς με αιχμές τη στάση πληρωμών και την έξοδο από το ευρώ. Γιατί συμμετέχεις σε ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ που δεν υπερασπίζεται τέτοιες θέσεις;

Οι θέσεις μου σ'αυτά τα θέματα δεν έχουν αλλάξει στο παραμικρό. Εξ'αλλου, τις επόμενες μέρες θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Λιβάνη ένα μικρό βιβλίο που έχω γράψει με τον Κώστα Λαπαβίτσα, με τίτλο 'Κρίση και αριστερή διέξοδος', όπου αναπτύσουμε με συμπυκνωμένο τρόπο αυτό το σκεπτικό. Πιστεύω ότι αυτή η συζήτηση δεν έχει κλείσει αλλά αντίθετα ότι μόλις αρχίζει. Και τούτο γιατί τα θέματα αυτά δεν είναι πίσω μας αλλά μπροστά μας. Ούτε το χρέος είναι βιώσιμο, ούτε η ευρωζώνη στη σημερινή της μορφή και, το πιθανότερο, ούτε η ίδια η ΕΕ. Επιπλέον αυτή η συζήτηση διαπερνά όλη την Αριστερά, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως και του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος συμπεριλαμβάνει δυνάμεις που υποστηρίζουν θέσεις παρόμοιες με τις δικές μου ή πολύ κοντινές. Το ρεύμα αυτό μπορεί να είναι προς το παρόν μειοψηφικό αλλά υπάρχει κατ'αρχήν μέσα στην κοινωνία και κατά δεύτερο λόγο στα πολιτικά μορφώματα της Αριστεράς όπου αποτελεί τον κύριο άξονα στρατηγικής συζήτησης και αντιπαράθεσης.